- Poštovane koleginice i kolege, čestitam vam Svetski meteorološki dan i Svetski dan voda!
Ove godine obeležavamo 150 godina od osnivanja prve Međunarodne meteorološke organizacije (IMO) koja je preteča današnje Svetske meteorološke organizacije (SMO), a Svetski meteorološki dan je posvećen temi: “Budućnost vremena, klime i voda iz perspektive različitih generacija”. Ovaj dan je prilika da se podsetimo prošlih dostignuća, tekućeg napretka i budućih potencijala Svetske meteorološke organizacije, meteorologije kao naučne discipline i Nacionalnih hidrometeoroloških službi koje su okosnica ovog sistema.
Osnovna ideja osnivanja Međunarodne meteorološke organizacije (IMO) je bila da se formira mreža stanica na kojima bi se vršila meteorološka merenja i osmatranja standardizovanim metodama, koje bi omogućile slobodnu razmenu osmotrenih podataka neophodnih za izradu prognoze vremena. Princip slobodne i efikasne razmene podataka, od početka je bio i do danas ostao, jedna od osnovnih funkcija SMO. Istorija nam govori o kontinuitetu tehnološkog napretka razmene podataka, počevši od telegrafa krajem 19. veka, do superkompjutera i satelitskih osmatranja danas.
Imajući u vidu promene koje se dešavaju u okviru klimatskog sistema tokom poslednjih 150 godina, sprovođenje mnogih aktivnosti za dobrobit društava predstavlja sve veći izazov. Danas je prosečna globalna temperatura viša za 1°C u odnosu na 150 godina pre, sa brojnim posledicama koje se odnose na ekstremnije pojave u atmosferi.
Zbog značaja voda, kao najdragocenijeg resursa dvadeset prvog veka, ovogodišnji Svetski dan voda obeležava se pod sloganom “Budite deo promena”. Dan je posvećen ubrzanju društvenih promena u cilju rešavanja kriza sa vodom. Bolje praćenje i upravljanje vodama je omogućeno slobodnom razmenom hidroloških podataka preko Globalnog informacionog sistema o vodama, Svetske meteorološke organizacije.
Jubilej koji ove godine obeležava SMO je povod da se osvrnemo i na neke domaće značajne datume. Sa ponosom možemo reći da meteorološka delatnost na teritoriji Srbije ima tradiciju dužu od 150 godina. Smatra se da je meteorološka delatnost u Srbiji započeta 1. januara 1848. godine kada je Vladimir Jakšić (1824-1892), profesor na Beogradskom univerzitetu (tadašnjoj Velikoj školi) i na Liceju, uveo prva meteorološka osmatranja u Beogradu. Ove godine obeležavamo 175 godina od početka prvih sistematskih meteoroloških merenja, 135 godina od osnivanja prve državne meteorološke službe i osnivanja jedinstvene mreže meteoroloških stanica u Srbiji.
Sa ponosom ističemo i doprinos RHMZ-a ukupnoj regionalnoj saradnji. Zavod je pokrenuo inicijativu za unapređenje regionalne saradnje u oblasti numeričke prognoze vremena i numeričkog modeliranja u Jugoistočnoj Evropi. Formiran je Konzorcijum zemalja korisnica numeričkog modela za prognozu vremena. Zemljama članicama ponudili smo numerički model čiji je autor profesor Janjić, dobitnik prestižne IMO nagrade Svetske meteorološke organizacije, koji je nekada radio u Zavodu, a kasnije u američkom Nacionalnom centru za prognozu životne sredine (NCEP). U okviru Zavoda je i Klimatski centar, koji vrši ulogu nacionalnog centra za klimu, ali i podregionalnog centra za klimatske promene za jugoistočnu Evropu.
Našim inicijativama otvorili smo nove mogućnosti za jačanje regionalne naučne i tehničke saradnje u oblasti meteorologije, hidrologije i klime, naročito u pogledu transfera tehnologija, znanja i iskustva sa ciljem bržeg tehničkog, tehnološkog i kadrovskog prosperiteta Nacionalnih hidrometeoroloških službi zemalja Jugoistočne Evrope. Kao zemlja sa dugom meteorološkom tradicijom i jedan od osnivača Svetske meteorološke organizacije, svesni smo odgovornosti da sačuvamo bogato nasleđe države u ovoj oblasti i da kroz implementaciju najnovijih naučnih i tehnoloških dostignuća doprinesemo boljem i prosperitetnijem životu sadašnjim i budućim generacijama. Mi tu svoju ulogu ispunjavamo kroz liderstvo u struci i saradnju u regionu, postepeno jačajući svoju ulogu u Evropi i svetu.
Na kraju bih želeo da povodom Svetskog meteorološkog dana i Svetskog dana voda, uputim čestitke svim pripadnicima meteorološke i hidrološke delatnosti koji sistematskim meteorološkim i hidrološkim osmatranjima obezbeđuju podatke trajne vrednosti – nacionalno blago, od neprocenjivog značaja za ublažavanje posledica od prirodnih katastrofa.
Medijska pažnja i pratnja: Novi Radio Sombor
http://keepone.net/radio/k138251/novi-radio-sombor *
*Novi Radio Sombor na vodećoj platformi radio stanica svih država sveta