Somborska Biblioteka i Organizacioni odbor besprekorno su priredili 14. po redu manifestaciju “Veljkovi dana“ 3. i 4. novembra, pod pokroviteljstvom Grada Sombora, Pokrajinskog sekretarijata za kulturu, javno informisanje i odnose s verskim zajednicama i Ministarstva kulture i informisanja Republike Srbije u sveobuhvatno zahtevnom trodelnom programu
Direktorica Gradske biblioteke “Karlo Bijelicki“ Sombor Nataša Turkić najpre je prvog dana, u svečanoj sali Županije u jezgrovitom govoru podsetila na prebogatu književno umetničku građu Veljka Petrovića a potom i na prve’’Veljkove dane’’ održane u oktobru 2007. godine pod pokroviteljstvom tada, Opštine Sombor, kada je domaćin bila Srpska čitaonica ’’Laza Kostić’’. Sa uvažavanjem istakla je imena Radivoja Stokanova i Miroslava Josića Višnjića koji su zadužili svojom idejom grad da književno monumentalna manifestacija začne u Somboru a bude nastavljena podizanjem lestvice kvaliteta dan danas i ubuduće, okuplja imena od najvišeg respekta, odnosno dobitnike laskavog priznanja, Veljkove golubice.
Nataša Turkić je podvukla vrednost nagrade “Veljkova golubica“, ali, jednako tome značajno – pogotovo za najmlađe književne talente Srbije u izražavanju lepe reču, ustanovljeno priznanje i ’’Golubić’’.
Ovogodišnja tema okruglog stola, jeste ’’Životne i književne istine u prozi Veljka Petrovića’’, kako je uvodničarka Marija Čačić naglasila. Kroz ovu temu, uvažene gošće i goste srpske književnosti, brojnu okupljenu publiku i znatiželjnike visokih dešavanja u Somboru, vodio je dugogodišnji priznati književni kritičar, moderator Mileta Aćimović Ivkov i ujedno na sebi osobeno svojstven nadahnut način, interesantno i s puno pažnje predstavljao učesnice:
- Iz Novog Sada nam je stigla Žaklina Duvnjak Radić doktor književnih nauka, Milica Kecojević nam dolazi iz Beograda, sa Katedre za srpsku i jugoslovensku književnost Filološkog fakulteta u Beogradu – asistent u nastavi, i još jedna gošća iz prestonice Marija Blagojević, angažovana na naučnom delu zadužbine Ive Andrića kao i na projektu Instituta za književnost i umetnost.
Mileta u svom obraćanju brojnima, dopunio je zanimljivost ovogodišnjeg okupljanja i sledećim rečima: – Treba dakle sećajući se, onoga što je bilo, da promišljamo kako će se i nas sećati ako budemo poštovali, na najdoličniji način uvažavali, baš ono što je bilo.
Aćimović Ivkov je vrcavo, sa iznadprosečnom dozom zdravog humora i na trenutke iskrenog radovanja, koje slušajući ga, jednostavno kao da leči dušu i time nas ’’terao’’ da zaboravimo na svakodnevne probleme i postanemo nadmoćni nad, pokatkad, nametnutom suvapornošću svakodnevice… govoreći kroz metaforiku simbola svega onog kvalitetnog što Srbija danas u pisanoj reči, ima, sa, svakako, akcentom na aktuelne, još jednom u Somboru, “Veljkove dane’’.
Kako je napomenuo i potom analizirao, beogradske dame, tog 3. novembra, a tako je bilo i sutradan, drugog dana manifestacije, izložile su svoje brižljivo pripremljene a na popularan način iznesene referate o Veljkovoj veličini.
Drugog dana manifestacije, Marija Čačić je u ime domaćina u uvodu podsetila na dosadašnje dobitnike Veljkove golubice od 2010. naovamo, za sveukupno stvaralačko književno delo na srpskom jeziku, a to su Miroslav Josić Višnjić, Dragoslav Mihailović, Danilo Nikolić, Radomir Marković, Radoslav Rakić, Milisav Savić, Saša Stančić, Mihajlo Marković, Miro Vuksanović, David Albahari, Goran Petrović i Jovan Aćin.
Moderator Aćimović Ivkov nastavljajući u raspoloženom stilu i držeći pritom jednaku pažnju tokom čitavog programa, zahvalio se svima što su “danas u Županiji, opet ovde“. Kao i prethodnog dana, posebno je naglasio dolazak novih gostiju – književnika koji su kao i juče, izrazili najdublje poštovanje prema Veljkovom radu – svojim takođe temeljno pripremljenim radovima a koje je isto tako kao i prethodne večeri – na istom mestu, koncizno a afirmativno analizirao.
Za okruglim stolom ovoga puta našli su se književnik i višestruki urednik časopisa i organizator brojnih manifestacija u kulturi Srbije, Simon Grabovac, Snežana Savkić, doktorant na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu, Marina Avramović, književnica, svestrana kulturološka akterka, novinarka. Tema večeri, predstavljanje književnog portreta Jovice Aćina, prethodnog dobitnika nagrade, iz 2020. godine.
Dečje odeljenje Biblioteke bilo je domaćin najmlađim stvaraocima. Na ’’Golubiću’’ za brojne goste iz čitave države, prezentovan je dokumentarno-zanimljiv film koji su oni emotivno doživeli, ’’Sombor je to’’ u produkciji Biblioteke ’’Karlo Bijelicki’’, početkom ove godine a povodom obeležavanja Dana Grada Sombora, 17. februara. Svim roditeljima, mentorima koji su bili potpora svojoj deci, od prvaka osnovaca do završnih razreda osnovnih i srednjih škola, dakle u dve kategorije osnovnih škola i u trećoj kategoriji – srednjoškolaca, na nagradi ’’Golubić’’, čestitala je direktorka Nataša Turkić.
Žiri “Golubića“ u sastavu, Tode Nikoletić, predsednik žirija i članice Renata Guganović Podlipec i Anđelija Pruginić, bibliotekarka i domaćin, koja je bila u ulozi moderatora, voditelja i uručivanja nagrada, nija imao lak, ali svakako lep zadatak među sedamdeset prispelih radova da odabere dobitnike po tri prvoplasirana u svakoj konkurenciji.
Kao kruna događaja, u završnom delu dvodnevne manifestacije uručena je glavna nagrada „Veljkova golubica“, za sveukupno pripovedačko stvaralaštvo, u 2022. godini. U velikoj sali zgrade Županije prisustvovali su članovi Gradskog veća grada Sombora, Anita Stojakov, zadužena za oblast kulture i obrazovanja i Srđan Savić, za oblast ruralnog razvoja.
Žiri su činili Mileta Aćimović Ivkov, predsednik i članovi Saša Radojčić i Đorđe Despić. Predsednik žirija je o prestižnoj sprskoj književnoj nagradi Veljkovoj golubici, notirao da je smatra nagradom kojom on kao čitalac, dobitniku poklanja kroz izrazitu veru koja se graniči sa divljenjem. To je složen i višeznačan spoj istorije, sudbine i priče pa je u obrazloženju za priznanje Radoslavu Petkoviću, rekao osim ostalog:
- On je izgradio uverljiv i prepoznatljiv pripovedni svet, stvaralački postupak i stil. Sama njegova priča je jezgro književne umetnosti. I svi sadržaji u Petkovićevim pripovetkama i romanima, preoblikovani su voljom visoko modernistički osvešćenog autora i rukom majstora priče. Zbog toga se čitaoci i tumači obraćaju njegovim knjigama kao štivu koje svojom umetničkom snagom obeležava važan period razvoja naše književnosti. U Radoslavu Petkoviću srpska proza danas ima jednog od svojih najizrazitijih predstavnika. Nagrada koja nosi ime Veljka Petrovića sa najboljim razlozima to ističe i potvrđuje.
Usledio je najsvečaniji čin, kada je direktorka Nataša Turkić uručila ’’Veljkovu golubicu’’ slavodobotniku. Zahvaljujući se, Radoslav Petković je za govornicom Županije, rekao:
- Ovo priznanje znači nagradu za sveukupno pripovedačko stvaralaštvo. Nagrada koja nosi ime Petrovića čuva pamćenje, o piscu širokih dometa, piscu široke kulture. Praveći paradigmu između slike Bitka kod Sente, Petrovićevog opusa i ujedno paralele sa priznanjima koja svedoče o posvećivanju nagrađenih, uz ukupno poštovanje u tom paralelizmu sveopštih umetničkih vrednosti na jednom mestu – u gradu kulture, Somboru, možda upravo baš ta slika pred kojom sada stojim, sjajno izražava i univerzum u kojem se kretao Veljko Petrović – zaključio je doajen srpske književnosti, uz dugi topli aplauz i na koncu, potpisujući svoja dela poklonicima.
Nakon izuzetne organizacije Gradske biblioteke ’’Karlo Bijelicki’’ u jeku kulturološko-umetničke ovojesenje sezone u Somboru, prisutni jednodušno rekoše, “nestrpljivo isčekujemo sledeće “Veljkove dane“ u Somboru, metropoli kulture i umetnosti.
Rubrika je sastavni deo ovogodišnjeg projekta “Svi smo jedno – višejezično, vaš Novi Radio Sombor“ sufinansiranog iz budžeta Grada Sombora za 2022. godinu. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.
Medijska pažnja i pratnja: Novi Radio Sombor
(Sva autorska prava eventualnog daljeg objavljivanja ove rubrike i njenog celovitog sadržaja postavljeno na portalu Novog Radio Sombora bez upita i dozvole bilo koje strane ili pojedinca zaštićena i zadržana svim relevantnim pravnim mehanizmima!)